Zmiany w prawie pracy: konieczność dostosowania dokumentacji pracowniczej

Zmiany w prawie pracy - kontrola trzeźwości, praca zdalna, nowe urlopy - to tylko niektóre zmiany, których wejście w życie w Kodeksie pracy wymusza na pracodawcach dostosowanie warunków umów o pracę, regulaminów zatrudnienia i pozostałej dokumentacji pracowniczej.

ZASADY PROWADZENIA BIZNESUPRAWO PRACY

radca prawny Grzegorz Borowy

2/9/20235 min read

Skontaktuj się ze mną, abym mógł pomóc Ci dostosować dokumentację pracowniczą do nowych wymogów prawnych.

Początek 2023 roku jednoznacznie możemy określić jednym hasłem - istotne zmiany w prawie pracy.
W tym okresie zbiega się wejście w życie szeregu nowych przepisów, które wpływają na relacje pracownik - pracodawca, a także na wysokość zobowiązań finansowych przedsiębiorców z tytułu ubezpieczenia siebie i swoich pracowników w ZUS.

Najważniejsze zmiany to:

  • wprowadzenie regulacji dotyczących kontroli trzeźwości pracownika;

  • wprowadzenie regulacji dotyczących pracy zdalnej;

  • zmiana wysokości wynagrodzenia minimalnego w przypadku umowy o pracę lub umowy zlecenia;

  • zmiany w wymiarze urlopów;

  • aktualizacja stawek diet pracowniczych;

  • zmiany w stawkach ZUS.

Wprowadzenie regulacji dotyczących kontroli trzeźwości pracownika:

Ponadto pracodawcy zyskują możliwość prowadzenia kontroli pracowników w zakresie wykonywania przez nich pracy oraz trzeźwości w trakcie wykonywania pracy. Zgodnie ze zmienionymi przepisami, pracodawcy uprawnieni są do samodzielnej kontroli trzeźwości pracowników i osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Taka kontrola będzie możliwa tylko wtedy, gdy przeprowadzenie takiej kontroli będzie niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób, a także w sytuacji ochrony mienia. Kontrola będzie możliwa zarówno w przypadku zauważenia przez pracodawcę symptomów wskazujących na stan nietrzeźwości pracownika, jak również prewencyjnie i wyrywkowo. Szczegółowe zasady jej wykonywania pracodawca powinien uregulować w wewnętrznych przepisach obowiązujących w jego firmie.

Zgodnie z nowymi przepisami pracodawca w przypadku stwierdzenia nietrzeźwości pracownika, będzie miał obowiązek niedopuszczenia pracownika do pracy. Za pracownika nietrzeźwego uznawać należy pracownika, u którego kontrola trzeźwości wykazała obecność alkoholu wskazującą na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości w rozumieniu art. 46 ust. 2, 3 Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Na mocy nowych przepisów pracodawca ma obowiązek przekazać pracownikowi informację dotyczącą podstawy niedopuszczenia go do pracy.

Wprowadzenie regulacji dotyczących pracy zdalnej do kodeksu pracy:

Od czasu początków pandemii praca zdalna w wielu przedsiębiorstwach stała się dla pracowników codziennością, a dla pracodawców sposobem na liczne oszczędności związane z prowadzeniem i zaopatrzeniem biur. Od początku 2020 roku z różnych instytucji rządowych padały liczne zapewnienia o prowadzonych pracach legislacyjnych nad uregulowaniem, dotychczas nieistniejącej w Kodeksie pracy, pracy zdalnej. Co prawda Kodeks pracy przewidywał rozwiązanie telepracy, jednak rozwiązanie to (pamiętające czasy przemian gospodarczych końca XX wieku) nie znajduje w dzisiejszych realiach szerszego zastosowania.

Po wielu miesiącach prac legislacyjnych uchwalono zmiany w prawie wprowadzające pracę zdalną do Kodeksu pracy. Nowelizacja wprowadziła przede wszystkim długo wyczekiwaną definicję pracy zdalnej. Zgodnie z tą definicją, praca zdalna to wykonywanie pracy całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.

Praca zdalna będzie możliwa na stałe, hybrydowo lub okazjonalnie. Przejście na pracę zdalną będzie możliwe zarówno na początku zatrudnienia jak i w jego trakcie. Z inicjatywą przejścia na pracę zdalną może wyjść zarówno pracownik, jak i pracodawca.

Praca zdalna w trybie okazjonalnym zgodnie z nowymi przepisami może być wykonywana na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym.

Zgodnie z nowymi przepisami pracodawca w określonych sytuacjach nie będzie miał prawa odmowy udzielenia zgody na pracę zdalną. Dotyczy to w szczególności rodziców, którzy wychowują dziecko do 4. roku życia, rodziców i opiekunów, którzy opiekują się osobą z niepełnosprawnością w rodzinie oraz kobietom w ciąży. W powyższych przypadkach jedynymi okolicznościami wyłączającymi możliwość świadczenia pracy w formie zdalnej będzie organizacja pracy lub rodzaj tej pracy wykonywanej przez pracownika - dotyczy to m. in. zakładów produkcyjnych czy służb mundurowych.

Wprowadzenie powyższych zmian w prawie wymaga dostosowania m. in. regulaminu pracy przez pracodawców. Prawidłowe uregulowanie zmienionych zasad świadczenia pracy uchroni pracodawców przed komplikacjami m. in. w zakresie kontroli prowadzonej przez Państwową Inspekcję Pracy.

Zmiana wysokości wynagrodzenia minimalnego w 2023 roku - dwie stawki na dwa półrocza:

Zmianie ulega wysokość wynagrodzenia minimalnego w przypadku umów o pracę i umów zlecenia. Minimalną stawką w I półroczu 2023 roku będzie kwota 3 490 zł, natomiast minimalna stawka godzinowa wyniesie 22,80 zł. Natomiast w II półroczu 2023 przewidziana jest kolejna aktualizacja wysokości wynagrodzenia minimalnego do kwoty 3 600 zł i minimalnej stawki godzinowej do kwoty 23,50 zł.

Zmiany w wymiarze urlopów w 2023 roku:

W związku z wejściem w życie do polskiego prawa dyrektywy Unii Europejskiej określanej mianem "work-life balance" w polskich przepisach zmianie ulegają zasady udzielania urlopów pracownikom i uprawnienia pracownikom związane z prawem do odpoczynku. Przede wszystkim wprowadzone zostaje 2 dni dodatkowego wolnego będzie przysługiwało z powodów działania "siły wyższej", na którą powołać będzie mógł się pracownik w momencie obiektywnego braku możliwości świadczenia pracy.

Ponadto wprowadzono uprawnienie pracowników do uzyskania od pracodawców dodatkowych 5 dni wolnego z tytułu opieki nad chorymi członkami rodziny.

Zmianie ulega okres maksymalny urlopu rodzicielskiego. Zostaje on wydłużony do 41 tygodni. Natomiast przysługujący ojcu urlop po urodzeniu dziecka będzie wynosił 9 tygodni.

Nowe, wyższe stawki diet pracowniczych w 2023 roku:

Od 1 stycznia obowiązują wyższe diety z tytułu podróży służbowych. Zgodnie z opublikowaną nowelizacją rozporządzenia w sprawie wysokości diet z tytułu podróży służbowych, w przypadku podróży krajowych dieta wynosi obecnie 45 zł za dobę.

Zmiany w stawkach ZUS - podwyższenie stawek ZUS:

Zgodnie ze zmienionymi przepisami wysokość składek będzie mieścić się w granicach:

  • 812,23 zł w przypadku składki emerytalnej, która dotychczas wynosiła 693,58 zł;

  • 332,88 zł w przypadku składki rentowej, gdzie dotychczas wynosiła ona 284,26 zł,

  • składka wypadkowa wyniesie 69,49 zł, a dotychczas wynosiła 59,34 zł.

  • dodatkowo zmianie ulega składka na Fundusz Pracy, który z obecnego 87,05 zł wzrósł do 101,94 zł.

  • dobrowolna składka chorobowa wzrośnie z dotychczasowych 87,05 zł do kwoty 101,94 zł.

Co istotne, z nowym rokiem do katalogu rodzajów działalności gospodarczej, podlegającym obowiązkowemu ubezpieczeniu ZUS dodana została działalność prowadzona w formie spółki komandytowo-akcyjnej przez komplementariusza.

Czy dostosowałeś swoją dokumentację pracowniczą i wiesz jakie masz nowe prawa i obowiązki jako pracodawca?

Skontaktuj się ze mną, abym mógł pomóc Ci dostosować dokumentację pracowniczą do nowych wymogów prawnych.
zapewniam profesjonalne wsparcie prawne w biznesie

ZAPRASZAM DO KONTAKTU

Nazywam się Grzegorz Borowy.
Jestem radcą prawnym.

Zajmuję się kompleksową pomocą prawną dla Klientów w biznesie oraz życiu prywatnym.

Od lat doradzam i zapewniam obsługę prawną firm, pomagając Przedsiębiorcom obrać zgodną z prawem i pozbawioną niespodzianek drogę do sukcesu.